Overdenking en voorbeden tijdens de Vesper in de Stille Week op 3 april 2012 in de Olijftak door Anton van Dijken. Evangelielezing: Johannes 12 20:26. Psalm van de avond: Psalm 23.
Wat kunnen we leren van Franciscus van Assisi?
Wanneer we naar het leven van Franciscus kijken kunnen we ons afvragen hoe ver we eigenlijk moeten gaan als Jezus zegt: “Wie zijn leven liefheeft verliest het, maar wie in deze wereld zijn leven haat, behoudt het voor het eeuwige leven”.
Franciscus van Assisi was de zoon van een rijke koopman. In de diverse biografieën wordt er verschillend over hem gesproken Zo zou hij, in zijn jonge jaren, losbandig zijn geweest terwijl er anderen zijn die zeggen dat hij in zijn jeugd fijngevoelig en creatief zou zijn. Sterker nog, er wordt gezegd dat zijn losbandigheid zou zijn bedacht om zijn latere bekering te benadrukken.
Zelf zou ik het liever anders uitleggen. Want, waarom zou iemand die een op het oog losbandig leven leidt niet diep in zijn hart, een fijngevoelig en creatief mens kunnen zijn?
Hoe dan ook, Franciscus bekeerde zich na een jaar gevangenschap en besloot een aantal jaren later zich terug te trekken en als een kluizenaar te gaan leven. Hij wilde zijn tijd wijdden aan de zorg voor melaatsen en aan het gebed. Hij stelde zijn leven totaal in dienst van anderen en van God. Het was het begin van het ontstaan van de orde der Franciscanen, het bekende gebed: “Maak mij een instrument van uw Vrede” en “het Zonnelied”.
Kortom, Franciscus van Assisi is altijd al een inspiratiebron geweest voor velen. Juist in de tijd voor Pasen, de lijdenstijd en de Stille Week is het goed om je af te vragen: “Wat betekent God in ons dagelijks leven”.
We leven in een tijd van economische crisis; een crisis die in feite niet is ontstaan door tekorten maar juist door hebzucht en te grote honger naar geld. Alles moet altijd maar meer en meer…. We leven ook in een tijd van razendsnelle digitale vooruitgang. Anders dan in de tijd van Franciscus kunnen we binnen een paar seconden contact leggen met de hele wereld. Het internet is een platform waarop we al onze meningen en al ons ongenoegen kwijt kunnen. Het mag duidelijk zijn dat sommigen daar geen rem op hebben. Alles lijkt te kunnen en alles lijkt te mogen…..
Daar waar Franciscus nog toestemming vroeg aan de Paus om te mogen preken lijkt het nu soms wel alsof de mensheid de vrijheid heeft genomen om “het spreken namens God”, als gewoon en gangbaar te vinden. Bestaat hierdoor niet het gevaar dat we God gaan zien als een gelijke?
Vanuit mijn eigen ervaring heb ik geleerd dat het zoeken naar de echte betekenis van God in mijn leven niet gemakkelijk is. Pasklare recepten en antwoorden zijn er niet. Natuurlijk kun je kiezen voor totale afzondering maar is het echt nodig om zo ver te gaan? Misschien dat het je helpt om zaken op een rijtje te zetten maar is het ook de weg die je moet gaan? Uiteindelijk zou ook Franciscus niet in afzondering blijven leven maar zijn boodschap wereldwijd verkondigen via zijn broederschap.
Je kunt net als Franciscus boos worden op de mensen die niet naar je willen luisteren. Die je het gevoel geven dat ze je niet serieus nemen. Het overkwam Franciscus toen hij, volgens het verhaal, op een keer wilde preken voor een groep mensen. Hij merkte dat men geen interesse had en eigenlijk niet of nauwelijks luisterde. Hij zei: “waarom preek ik eigenlijk; de mensen luisteren toch niet! Ik kan net zo goed tegen de vogels praten!”.
Toen ik dit verhaal leerde kennen dacht ik: misschien schuilt hierin wel het geheim. Ik zie het voor me dat Franciscus boos werd en dacht: “wat heb ik eigenlijk aan die mensen? Ik weet dat mijn boodschap goed is maar de mensen luisteren niet. Hij voelt zich door mensen in de steek gelaten. Ik voel ook zijn honger om duidelijk te maken dat hij “vecht voor een goede zaak”. Tenslotte proef ik de smaak van overwinning als hij besluit om te preken tot: de vogels! De vogels luisteren aandachtig naar hem en zijn stil, gedurende zijn hele preek. Wat zal het hem vertrouwen gegeven hebben te weten dat hij er toch niet alleen voor staat; dat er een God is die voor hem zorgt.
Amen
Voorbeden:
Lieve God, wij bidden U voor mensen die moeite hebben met het vinden van hun eigen identiteit, het tonen van hun kwetsbaarheid, fijngevoeligheid en creativiteit. De wereld ziet zo vaak alleen maar de donkere kant en oordeelt te snel over mensen die “anders” lijken te zijn. Heer, ontferm U over ons allen.
Wij bidden u voor de wereld en alles wat leeft. Franciscus had oog voor mens en dier. Leer ons alles wat leeft te waarderen en lief te hebben. Heer, ontferm U over ons allen.
En leer ons te beseffen dat met U alles mogelijk is. Hoe uitzichtloos en onbegrijpelijk het leven soms is. Leer ons op U te vertrouwen. . Heer, ontferm U over ons allen.
